توضیح مهمترین دستورات لینوکس به زبان ساده
لینوکس یکی از سیستم‌عامل‌های محبوب و قدرتمند است که به دلیل متن باز بودن و قابلیت‌های فراوانش، مورد توجه بسیاری از کاربران و توسعه‌دهندگان قرار گرفته است. یکی از ویژگی‌های بارز لینوکس، استفاده از دستورات خط فرمان (Command Line) است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا به صورت مستقیم با سیستم‌عامل ارتباط برقرار کنند. در این مقاله، به بررسی مهمترین دستورات لینوکس به زبان ساده خواهیم پرداخت.
۱. دستور ls
دستور ls برای نمایش محتویات یک دایرکتوری استفاده می‌شود. با استفاده از این دستور می‌توانید فایل‌ها و پوشه‌های موجود در دایرکتوری فعلی را مشاهده کنید. به عنوان مثال:
lsبا اضافه کردن گزینه -l، می‌توانید اطلاعات بیشتری از جمله مجوزها، مالکیت و تاریخ ایجاد فایل‌ها را مشاهده کنید:
ls -l۲. دستور cd
دستور cd (Change Directory) برای تغییر دایرکتوری فعلی استفاده می‌شود. به عنوان مثال، برای رفتن به دایرکتوری Documents، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
cd Documentsبرای بازگشت به دایرکتوری قبلی، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
cd ..۳. دستور pwd
دستور pwd (Print Working Directory) برای نمایش مسیر دایرکتوری فعلی استفاده می‌شود. با اجرای این دستور، مسیر کامل دایرکتوری که در آن قرار دارید نمایش داده می‌شود:
pwd۴. دستور mkdir
دستور mkdir (Make Directory) برای ایجاد یک دایرکتوری جدید استفاده می‌شود. به عنوان مثال، برای ایجاد یک دایرکتوری به نام NewFolder، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
mkdir NewFolder۵. دستور rmdir
دستور rmdir (Remove Directory) برای حذف یک دایرکتوری خالی استفاده می‌شود. به عنوان مثال، برای حذف دایرکتوری OldFolder، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
rmdir OldFolder۶. دستور rm
دستور rm (Remove) برای حذف فایل‌ها و دایرکتوری‌ها استفاده می‌شود. برای حذف یک فایل، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
rm filename.txtبرای حذف یک دایرکتوری و تمام محتویات آن، می‌توانید از گزینه -r استفاده کنید:
rm -r DirectoryName۷. دستور cp
دستور cp (Copy) برای کپی کردن فایل‌ها و دایرکتوری‌ها استفاده می‌شود. به عنوان مثال، برای کپی کردن یک فایل به نام file.txt به دایرکتوری Backup، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
cp file.txt Backup/برای کپی کردن یک دایرکتوری و تمام محتویات آن، از گزینه -r استفاده کنید:
cp -r DirectoryName Backup/۸. دستور mv
دستور mv (Move) برای جابجایی یا تغییر نام فایل‌ها و دایرکتوری‌ها استفاده می‌شود. به عنوان مثال، برای جابجایی یک فایل به دایرکتوری Archive، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
mv file.txt Archive/برای تغییر نام یک فایل، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
mv oldname.txt newname.txt۹. دستور touch
دستور touch برای ایجاد یک فایل جدید یا به‌روزرسانی زمان آخرین ویرایش یک فایل استفاده می‌شود. به عنوان مثال، برای ایجاد یک فایل جدید به نام newfile.txt، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
touch newfile.txt۱۰. دستور cat
دستور cat (Concatenate) برای نمایش محتویات یک فایل متنی استفاده می‌شود. به عنوان مثال، برای نمایش محتویات فایل file.txt، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
cat file.txt۱۱. دستور nano و vim
این دو دستور برای ویرایش فایل‌های متنی استفاده می‌شوند. nano یک ویرایشگر ساده و کاربرپسند است، در حالی که vim یک ویرایشگر پیشرفته‌تر است که امکانات بیشتری را ارائه می‌دهد. برای ویرایش یک فایل با nano، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
nano file.txtو برای ویرایش با vim:
vim file.txt۱۲. دستور grep
دستور grep برای جستجوی متن در فایل‌ها استفاده می‌شود. به عنوان مثال، برای جستجوی کلمه “example” در فایل file.txt، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
grep "example" file.txt۱۳. دستور find
دستور find برای جستجوی فایل‌ها و دایرکتوری‌ها در سیستم استفاده می‌شود. به عنوان مثال، برای جستجوی فایل‌هایی با نام file.txt در دایرکتوری فعلی و زیرشاخه‌های آن، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
find . -name "file.txt"۱۴. دستور chmod
دستور chmod برای تغییر مجوزهای دسترسی به فایل‌ها و دایرکتوری‌ها استفاده می‌شود. به عنوان مثال، برای اضافه کردن مجوز نوشتن به فایل file.txt برای کاربر، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
chmod u+w file.txt۱۵. دستور chown
دستور chown برای تغییر مالکیت فایل‌ها و دایرکتوری‌ها استفاده می‌شود. به عنوان مثال، برای تغییر مالکیت فایل file.txt به کاربر username، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
chown username file.txt۱۶. دستور ps
دستور ps برای نمایش فرایندهای در حال اجرا در سیستم استفاده می‌شود. با اجرای این دستور، می‌توانید لیستی از فرایندهای فعال را مشاهده کنید:
psبا اضافه کردن گزینه -aux، می‌توانید اطلاعات بیشتری از جمله فرایندهای دیگر کاربران را نیز مشاهده کنید:
ps -aux۱۷. دستور kill
دستور kill برای خاتمه دادن به یک فرایند استفاده می‌شود. برای این کار، ابتدا باید شناسه فرایند (PID) را با استفاده از دستور ps پیدا کنید و سپس از دستور kill استفاده کنید:
kill PID۱۸. دستور history
دستور history برای نمایش تاریخچه دستورات وارد شده در ترمینال استفاده می‌شود. با اجرای این دستور، می‌توانید لیستی از دستورات قبلی را مشاهده کنید:
history۱۹. دستور man
دستور man (Manual) برای مشاهده مستندات و راهنمای استفاده از دستورات مختلف لینوکس استفاده می‌شود. به عنوان مثال، برای مشاهده مستندات دستور ls، می‌توانید از دستور زیر استفاده کنید:
man ls۲۰. دستور exit
دستور exit برای خروج از ترمینال یا پایان دادن به یک جلسه کاربری استفاده می‌شود. با اجرای این دستور، می‌توانید از محیط ترمینال خارج شوید:
exitنتیجه‌گیری
در این مقاله، به بررسی مهمترین دستورات لینوکس به زبان ساده پرداختیم. این دستورات پایه و اساسی برای کار با سیستم‌عامل لینوکس هستند و به کاربران این امکان را می‌دهند تا به راحتی با فایل‌ها و دایرکتوری‌ها کار کنند. با یادگیری و تمرین این دستورات، می‌توانید به یک کاربر حرفه‌ای لینوکس تبدیل شوید و از امکانات بی‌نظیر این سیستم‌عامل بهره‌مند شوید.
