فصل یازدهم: کار با لیستها و استایلدهی به آنها در CSS

(CSS Lists Styling)
لیستها (Ordered & Unordered Lists) بخشی مهم از صفحات وب هستند. با CSS میتوان ظاهر آنها را کاملاً سفارشی کرد و تجربه کاربری جذابتری ساخت.
۱. لیستهای مرتب و نامرتب
HTML دو نوع لیست اصلی دارد:
-
<ul>(لیست نامرتب – نشانه گذاری با دایره، مربع و …) -
<ol>(لیست مرتب – نشانه گذاری عددی یا حروف)
مثال:
<ul>
<li>CSS</li>
<li>HTML</li>
<li>JavaScript</li>
</ul>
<ol>
<li>First step</li>
<li>Second step</li>
</ol>
۲. تغییر ظاهر نماد لیست (list-style-type)
میتوان نوع نشانهگذاری لیست را تغییر داد:
ul {
list-style-type: square; /* disc, circle, square, none */
}
ol {
list-style-type: upper-roman; /* decimal, lower-alpha, upper-roman و ... */
}
۳. تصویر به جای نماد (list-style-image)
با این ویژگی به جای دایره یا عدد، یک تصویر نشاندار میشود:
ul {
list-style-image: url('https://www.example.com/icon.png');
}
یادآوری: آدرس واقعی تصویر را جایگذاری کن!
۴. موقعیت قرارگیری نماد (list-style-position)
- outside (پیشفرض): نماد بیرون از محتوای li قرار میگیرد.
- inside: نماد و متن همتراز میشوند.
li {
list-style-position: inside;
}
۵. حذف نماد لیست
برای ساخت منوهای دلخواه یا استایل سفارشی:
ul {
list-style: none;
padding-left: 0;
}
بعد از حذف نماد، میتوان به آیتمها استایل دلخواه داد (مثلاً دکمه، کارت، آیکون و …).
۶. استایلدهی حرفهای به آیتمهای لیست
مثال:
.custom-list li {
background: #e1bee7;
margin-bottom: 8px;
padding: 10px 16px;
border-radius: 12px;
color: #6a1b9a;
font-weight: bold;
box-shadow: 0 2px 8px -2px #baa4c2;
}
مثال کامل
<ul class="custom-list">
<li>Simple & Beautiful</li>
<li>Fully Customizable</li>
<li>Easy to Use</li>
</ul>
تمرین
۱. نوع نماد لیست را تغییر بده (دایره، مربع، عدد رومی، الفبا و …).
۲. برای لیست خود یک آیکون یا تصویر سفارشی قرار بده.
۳. لیست را بدون نماد کن و با CSS استایل مخصوص به هر آیتم بده (مثلاً رنگ، سایه یا انیمیشن ساده).
۴. تفاوت inside و outside را روی list-style-position تست کن.
نکته سریع:
- حذف نماد با
list-style: noneآغاز سفارشیسازی استایلی خلاقانه برای منوها و ناوبریهاست!