بخش 4: تفاوت React با فریمورکهایی مثل Angular و Vue
1. مقدمه کوتاه
وقتی وارد دنیای توسعه رابط کاربری میشوید، متوجه میشوید که سه بازیگر اصلی در این حوزه وجود دارند:
- React (کتابخانه ساخته شده توسط Facebook/Meta)
- Angular (فریمورک ساخته شده توسط Google)
- Vue.js (فریمورک توسعه داده شده توسط Evan You و جامعه متنباز)
بسیاری از تازهکارها میپرسند:
“خب، من باید کدوم رو یاد بگیرم؟ React، Angular یا Vue؟”
برای این که تصمیم درستی بگیریم، باید تفاوت اینها رو از نظر معماری، فلسفه طراحی، اکوسیستم، سرعت توسعه، یادگیری و آینده شغلی بهطور عمیق درک کنیم.
2. تعریف و توضیح مفهومی
تفاوت اصلی در یک نگاه:
ویژگی | React | Angular | Vue |
---|---|---|---|
نوع | کتابخانه (UI Library) | فریمورک کامل | فریمورک سبک و انعطافپذیر |
مالکیت | Meta (Facebook) | جامعه متنباز | |
زبان اصلی | JavaScript (پشتیبانی از TypeScript) | TypeScript (بهصورت پیشفرض) | JavaScript (پشتیبانی از TS) |
معماری | Component-Based + Virtual DOM | MVC/MVVM با Zone.js | Component-Based + Virtual DOM |
مدل داده | یکطرفه (Unidirectional) | دوطرفه (Two-way) | دوطرفه (Two-way) |
منحنی یادگیری | متوسط | نسبتاً سخت | آسان |
اکوسیستم | باید دستی اضافه کنید (Router, State, …) | همهچیز از پیش موجود | نیاز به اضافه کردن بعضی ماژولها |
مفهوم اصلی تمایز
- React میگوید:
“من فقط مسئول UI هستم، بقیهٔ ابزارها رو خودت انتخاب کن.”
- Angular میگوید:
“من همهچیز رو دارم، بیا از روش من استفاده کن.”- Vue میگوید:
“من سبک هستم، ولی ابزارهای ضروری رو دارم، راحت و قابل یادگیری هستم.”
3. جزئیات فنی و نکات عمیقتر
3.1. رویکرد (Approach)
- React:
کتابخانهی UI است. Router یا state manager را خودت انتخاب میکنی (مثل Redux, Zustand, MobX). - Angular:
یک فریمورک کامل با معماری MVC/MVVM. همهچیز از ابتدا درون خودش است. - Vue:
تقریباً بین این دو است. هسته سبک و مینیمال، ولی ابزارهای رسمی برای Router و State هم دارد.
3.2. زبان و سینتکس
- Angular پیشفرض TypeScript دارد. بدون آن هم میتوان ولی رایج نیست.
- React و Vue با JavaScript شروع میشوند ولی TypeScript اختیاری است.
3.3. مدل داده
- React: جریان داده یکطرفه.
این یعنی دادهها فقط از والد → فرزند حرکت میکنند (Props). - Angular/Vue: پشتیبانی پیشفرض از Data Binding دوطرفه (v-model در Vue، [(ngModel)] در Angular).
3.4. مدیریت DOM
- React و Vue از Virtual DOM استفاده میکنند.
این ساختار باعث میشود فقط تغییرات لازم روی DOM واقعی اعمال شود. - Angular مدل خودش را دارد که تغییرات را از طریق Zone.js ردیابی میکند.
3.5. یادگیری
- Angular به خاطر مفاهیم زیاد (Dependency Injection, Decorators, RxJS, Modules) سنگینتر است.
- Vue برای شروع سادهتر است چون API کوچکتری دارد.
- React ابتدایش ساده ولی وقتی به سراغ پروژههای واقعی میروید (مدیریت state، routing، performance) کمی پیچیده میشود چون باید ابزارهای بیشتری را یاد بگیرید.
3.6. بازار کار
(با توجه به آمار 2025)
- React بیشترین فرصت شغلی در جهان و ایران را دارد.
- Angular بیشتر در پروژههای سازمانی/Enterprise استفاده میشود.
- Vue در استارتاپها و پروژههای کوچک تا متوسط محبوب است.
4. مثالهای متعدد
مثال مقایسه ساخت کامپوننت ساده
React:
function Welcome({ name }) {
return <h1>سلام {name}</h1>;
}
Vue:
<template>
<h1>سلام {{ name }}</h1>
</template>
<script>
export default {
props: ['name']
}
</script>
Angular:
import { Component, Input } from '@angular/core';
@Component({
selector: 'app-welcome',
template: `<h1>سلام {{ name }}</h1>`
})
export class WelcomeComponent {
@Input() name!: string;
}
مثال مدیریت داده و رویداد در React و Vue
React:
import { useState } from "react";
function Counter() {
const [count, setCount] = useState(0);
return (
<div>
<p>شمارش: {count}</p>
<button onClick={() => setCount(count + 1)}>افزایش</button>
</div>
);
}
Vue:
<template>
<div>
<p>شمارش: {{ count }}</p>
<button @click="count++">افزایش</button>
</div>
</template>
<script>
export default {
data() {
return { count: 0 }
}
}
</script>
Angular در اینجا کد بیشتری خواهد داشت و باید Module و Component جدا تعریف شود.
5. تحلیل و بررسی
- سادگی شروع: Vue > React > Angular
- مقیاسپذیری در پروژههای خیلی بزرگ: Angular > React > Vue
- انعطاف و آزادی عمل: React > Vue > Angular
- قابلیت استفاده مجدد از مهارتها بین پلتفرمها: React (وب، موبایل، دسکتاپ) نسبت به بقیه قویتر.
6. اشتباهات رایج مبتدیان
- انتخاب ابزار فقط بر اساس مد روز یا حرف بقیه.
- تصور اینکه React “کامل” است در حالی که فقط UI را پوشش میدهد.
- تلاش برای استفاده از الگوهای Angular در React یا برعکس.
- یادگیری نصفهنیمه Vue یا Angular و انتظار حرفهای شدن سریع.
7. تمرینهای پیشنهادی
- یک صفحه Hello World را در هر سه ابزار بسازید.
- یک Counter ساده را در React و Vue پیاده کنید و مقایسه کنید.
- یادداشت کنید که در کدام روش حس راحتتری دارید.
8. جمعبندی
- React، Angular و Vue هر کدام فلسفه خاصی دارند.
- React انعطاف بیشتری دارد ولی ابزارهای مکمل باید جداگانه نصب کنید.
- Angular همهچیز را آماده دارد ولی سنگینتر است.
- Vue بین این دو قرار دارد با یادگیری ساده و امکانات لازم.
- انتخاب بین اینها باید بر اساس نیاز پروژه، تیم و بازار کار باشد.