📚 فصل ۱۳ — وارد کردن داده‌ها در جداول (INSERT) در SQL Server

1️⃣ مقدمه — چرا باید درج داده‌ها را اصولی بلد باشیم؟

تا الان شما یاد گرفتید که:

• پایگاه داده چیست
• جداول چگونه ساخته می‌شوند
• کلید اصلی و خارجی چه نقشی دارند

حالا وقتش رسیده داده‌ها رو به این جداول اضافه کنیم.
درج داده یکی از پرکاربردترین عملیات در زندگی واقعی است، چون در هر سیستمی:

• مشتری‌ها ثبت‌نام می‌کنند
• سفارش‌ها اضافه می‌شن
• محصولات وارد انبار می‌شن

💡 جملۀ کلیدی:
اگر درج داده اصولی نباشه، پایگاه داده شما سریع نامعتبر، غیرقابل اعتماد و ناکارآمد میشه.

---

2️⃣ دستور پایه INSERT — ساختار کلی

فرمت استاندارد INSERT به این صورت است:

INSERT INTO TableName (Column1, Column2, Column3, ...)
VALUES (Value1, Value2, Value3, ...);

• TableName → اسم جدول هدف
• Column1, Column2, … → اسم ستون‌هایی که می‌خوای مقداردهی کنی
• VALUES → مقادیر به همان ترتیب ستون‌ها

📌 نکته مهم:
ترتیب ستون‌ها و مقادیر باید یکسان باشد.

---

3️⃣ وارد کردن داده‌ها در تمام ستون‌ها

اگر بخواهیم مقدار همه ستون‌ها (به جز ستون‌هایی که IDENTITY خودکار مقدار می‌گیرند) را پر کنیم:

CREATE TABLE Customers (
    CustomerID INT,
    FullName NVARCHAR(100),
    City NVARCHAR(50)
);

INSERT INTO Customers (CustomerID, FullName, City)
VALUES (1, N'علی محمدی', N'تهران');

📌 چرا از N قبل از متن استفاده کردیم؟
چون ستون ما NVARCHAR است و داده فارسی داریم، باید مشخص کنیم که رشته Unicode است.

---

4️⃣ وارد کردن داده‌ها فقط در ستون‌های خاص

اگر یک ستون مقدار پیش‌فرض دارد یا اجباری نیست، می‌توانیم آن را در درج مقدار نیاوریم.

CREATE TABLE Products (
    ProductID INT,
    ProductName NVARCHAR(100),
    Price DECIMAL(10,2) DEFAULT 0
);

INSERT INTO Products (ProductID, ProductName)
VALUES (101, N'کیبورد مکانیکی');

ستون Price اینجا مقدار پیش‌فرض 0 می‌گیرد.

---

5️⃣ وارد کردن چندین رکورد در یک دستور

برای درج چند رکورد:

INSERT INTO Customers (CustomerID, FullName, City)
VALUES 
(2, N'مریم احمدی', N'اصفهان'),
(3, N'رضا قاسمی', N'مشهد'),
(4, N'سمیه شریفی', N'شیراز');

📌 این روش سریع‌تر از اجرای چندین دستور جداگانه است.

---

6️⃣ درج داده‌ها بدون ذکر ستون‌ها (خطرناک!)

INSERT INTO Customers
VALUES (5, N'حسین رستمی', N'تبریز');

📛 هشدار: اگر ترتیب یا تعداد ستون‌های جدول تغییر کند، این دستور خطا می‌دهد یا داده اشتباه درج می‌شود. بهتر است همیشه نام ستون‌ها را ذکر کنید.

---

7️⃣ درج با ترتیب متفاوت ستون‌ها

اگر ترتیب ستون‌ها را تغییر بدهید، VALUES هم باید دقیقاً هماهنگ باشد:

INSERT INTO Customers (FullName, City, CustomerID)
VALUES (N'عاطفه نوری', N'یزد', 6);

این کار درست است چون ترتیب ستون‌ها را خودمان مشخص کردیم.

---

8️⃣ نکات مهم هنگام درج داده‌ها

• استفاده از N پیش از رشته‌های فارسی (N'متن')
• همخوانی تعداد ستون‌ها با تعداد مقادیر
• رعایت نوع داده (Data Type Match)
• توجه به ستون‌های IDENTITY (خودکار مقدار می‌گیرند و نباید در INSERT بیایند، مگر با SET IDENTITY_INSERT ON)
• استفاده از DEFAULT برای مقادیر پیش‌فرض

---

9️⃣ خطاهای رایج و دلایل آن‌ها

❌ مقدار NULL در ستون NOT NULL:

INSERT INTO Customers (CustomerID, FullName) VALUES (7, NULL);

خطا: “Cannot insert the value NULL into column ‘FullName’…”

---

❌ مقدار ناهمخوان با Data Type:

INSERT INTO Customers (CustomerID, FullName) VALUES ('متن', N'سارا رفیعی');

خطا: چون ستون CustomerID عددی است.

---

❌ نقض محدودیت کلید خارجی:

INSERT INTO Orders (OrderID, CustomerID) VALUES (1, 99);

اگر مشتری با ID=99 وجود نداشته باشد، درج انجام نمی‌شود.

---

🔟 درج مقادیر پیش‌فرض (DEFAULT)

CREATE TABLE Sales (
    SaleID INT,
    SaleDate DATE DEFAULT GETDATE()
);

INSERT INTO Sales (SaleID) VALUES (1);

ستون SaleDate اتومات با تاریخ امروز پر می‌شود.

همچنین می‌توانید استفاده کنید:

INSERT INTO Sales (SaleID, SaleDate) VALUES (2, DEFAULT);

---

1️⃣1️⃣ درج داده‌ها با استفاده از نتایج SELECT (Insert-Select)

این روش برای کپی یا انتقال داده‌ها مفید است.

مثال:

CREATE TABLE ArchivedCustomers (
    CustomerID INT,
    FullName NVARCHAR(100),
    City NVARCHAR(50)
);

INSERT INTO ArchivedCustomers (CustomerID, FullName, City)
SELECT CustomerID, FullName, City
FROM Customers
WHERE City = N'تهران';

📌 نتیجه: همه مشتریان تهران به جدول آرشیو منتقل می‌شوند.

---

1️⃣2️⃣ تمرین عملی

تمرین ۱: یک جدول Students بسازید با ستون‌های:

• StudentID (INT, Primary Key)
• FullName (NVARCHAR(100))
• BirthDate (DATE)

و 5 دانشجو وارد کنید.

---

تمرین ۲: از جدول Customers، تمام مشتریان مشهد را به یک جدول جدید به نام MashhadCustomers منتقل کنید.

---

1️⃣3️⃣ جمع‌بندی

در این فصل یاد گرفتیم:

• دستور پایه INSERT
• روش‌های مختلف درج داده
• مشکلات رایج و راه‌حل‌ها
• استفاده از مقادیر پیش‌فرض
• کپی داده‌ها با INSERT SELECT