Ipconfig / Ifconfig چیست؟ آموزش کامل دستورات

مقدمه: چرا ipconfig و ifconfig برای هر کسی که در شبکه کار میکند ضروری هستند؟
وقتی مشکلی در اینترنت یا شبکه پیش میاد، اولین قدم فهمیدن اینه که کامپیوتر الان تو چه شبکهایه، چه آیپی گرفته، به چه مودمی وصله و …
دقیقاً اینجا دستور ipconfig (ویندوز) و ifconfig (لینوکس و مک) وارد میشن تا تمام اطلاعات پایهای شبکه شما رو نمایش بدن.
ipconfig چیست (در ویندوز)؟
- یک دستور ساده و قدرتمند برای دیدن اطلاعات مربوط به کارت شبکه (Network Adapter) در سیستم ویندوزی.
- به تو میگوید:
- کامپیوترت چه آیپی گرفته؟
- به چه گیتوی (Gateway) متصل شده؟
- آدرس DNS سرور چیست؟
- آدرس MAC کارت شبکه چیست؟
اجرای دستور:
در Command Prompt ویندوز تایپ کن:
ipconfig
خروجی ipconfig و توضیح بخشهای مهم آن
مثال خروجی:
Ethernet adapter Ethernet:
Connection-specific DNS Suffix . : yourisp.com
IPv4 Address. . . . . . . . . . . : 192.168.1.5
Subnet Mask . . . . . . . . . . . : 255.255.255.0
Default Gateway . . . . . . . . . : 192.168.1.1
توضیح هر قسمت:
- IPv4 Address: آیپی فعلی کامپیوتر در شبکه داخلی (مثلاً 192.168.1.5)
- Subnet Mask: نشاندهنده محدوده شبکه (اکثراً 255.255.255.0)
- Default Gateway: معمولاً آدرس مودم/روتر (مثلاً 192.168.1.1)
- DNS Suffix: پیشوند/دامنهی ISProvider
ifconfig چیست (در لینوکس و مک)؟
- مشابه ipconfig، همهی اطلاعات شبکه را در محیطهای لینوکسی و مک نمایش میدهد.
- اجرا:
ifconfig
یا در توزیعهای جدید:
ip address
نمونه خروجی و توضیح مهمترین خطوط:
eth0: flags=4163<UP,BROADCAST,RUNNING,MULTICAST> mtu 1500
inet 192.168.1.10 netmask 255.255.255.0 broadcast 192.168.1.255
ether 08:00:27:3a:c7:4b txqueuelen 1000 (Ethernet)
- inet: آیپی داخلی دستگاه
- netmask: ماسک شبکه
- broadcast: آدرس برودکست
- ether: آدرس MAC کارت شبکه
دستورهای پرکاربرد دیگر با ipconfig
۱. مشاهده سریع اطلاعات بیشتر:
ipconfig /all
اطلاعات کاملتر مثل MAC address، DHCP، DNS، وضعیت هر کارت شبکه را نمایش میدهد.
۲. برطرف کردن مشکل قطع شدن اینترنت با ریست کردن IP و DNS:
ipconfig /release
ipconfig /renew
ipconfig /flushdns
/release: آیپی فعلی را آزاد میکند (قطع میشوی!)/renew: درخواست آیپی جدید از مودم یا DHCP سرور/flushdns: کش DNS را پاک میکند (مفید زمانی که سایتها باز نمیشوند)
جدول کاربردی دستورات ipconfig و ifconfig
| دستور | کاربرد | سیستم عامل |
|---|---|---|
| ipconfig | نمایش آیپی و اطلاعات پایه شبکه | ویندوز |
| ipconfig /all | نمایش اطلاعات کامل شامل MAC و DHCP و DNS | ویندوز |
| ipconfig /release | قطع ارتباط آیپی فعلی | ویندوز |
| ipconfig /renew | دریافت آیپی جدید | ویندوز |
| ipconfig /flushdns | پاک کردن کش DNS داخلی | ویندوز |
| ifconfig | نمایش اطلاعات شبکه | لینوکس/مک |
| ip address | جایگزین جدید برای ifconfig (در بعضی توزیعها) | لینوکس |
چرا و کی از این دستورات استفاده کنیم؟
- وقتی اینترنت قطع شد یا آیپی مشکل دارد، اول ipconfig را اجرا کن
- اگر آیپی 169.254.x.x بود، یعنی DHCP کار نکرده (کامپیوتر خودبهخود آیپی ساخته!)
- اگر سایت خاصی باز نشد، flushdns میتواند مشکل را حل کند
- اگر کارت شبکه شناسایی نشد، با ifconfig بررسی کن کابل یا سختافزار سالم است یا نه
سوالات متداول (FAQ)
۱. وقتی آیپی کامپیوترم تغییر نمیکند، چه کنم؟
دستور:
ipconfig /release
ipconfig /renew
را به ترتیب اجرا کن تا دوباره آیپی بگیری.
۲. آیپی 169.254.x.x یعنی چه؟
یعنی سیستم نتوانسته از مودم یا روتر آیپی بگیرد؛ یا مشکل در کابل است، یا DHCP مودم مشکل دارد.
۳. کش DNS را چرا و چطور پاک کنم؟
گاهی سایت تغییر آیپی میدهد یا فیلترش رفع میشود، اما هنوز باز نمیشود؛
با:
ipconfig /flushdns
کش را پاک کن.
۴. در لینوکس دستور جدید چیست؟
بهجای ifconfig که قدیمی است، از
ip address
استفاده کن.
جمعبندی
دستورات ipconfig و ifconfig اولین و سریعترین راه برای عیبیابی مشکلات شبکه، دیدن تنظیمات و بازیابی ارتباط اینترنت هستند.
هر بار به مشکل برخوردی، این ابزارها را امتحان کن تا دقیقاً بدانی مشکل کجاست.