Nslookup چیست و چگونه خطای DNS را پیدا کنیم؟
مقدمه: چرا Nslookup همیشه باید در جعبه‌ابزار باشد؟
برای همه ما پیش آمده که گاهی یک سایت باز نمی‌شود، اما سایت‌های دیگر مشکلی ندارند؛ یا ارتباط اینترنت کند یا عجیب رفتار می‌کند.
در این مواقع، معمولاً مشکل از DNS است؛ یعنی سیستمت نتوانسته نام دامنه (مثلاً google.com) را به آی‌پی تبدیل کند.
اینجاست که ابزار nslookup (مخفف Name Server Lookup) مثل یک کارآگاه متخصص، ریشه‌ی ماجرا را خیلی سریع به تو نشان می‌دهد!
Nslookup چیست؟ کاربرد اصلی آن چیست؟
- nslookup ابزاری خط فرمانی است که برای تست و عیب‌یابی مشکلات نام دامنه (DNS) استفاده می‌شود.
- با آن می‌توانی بفهمی نام یک سایت چه آی‌پی‌هایی دارد، یا آیا سرویس DNS به درستی کار می‌کند یا نه.
دستور کار با Nslookup: چطور اجرا کنیم؟
در ویندوز، لینوکس و مک دقیقا همین دستور را در خط فرمان وارد کن:
nslookup google.com- می‌توانی آدرس هر سایت دیگر (مثلاً yahoo.com یا هر دامنه‌ای) را هم جایگزین کنی.
نمونه خروجی Nslookup و تفسیر آن
فرض کن این خروجی را گرفتی:
Server: 192.168.1.1
Address: 192.168.1.1#53
Non-authoritative answer:
Name: google.com
Addresses: 142.250.190.78خط به خط توضیح:
- Server و Address:
نشان می‌دهد درخواست به کدام سرور DNS فرستاده شده (اینجا مودم یا روتر شما با آی‌پی 192.168.1.1). - Non-authoritative answer:
یعنی این پاسخ از سرور اصلی دامنه نیست، ولی معتبر است. - Name:
نام دامنه که برایش سؤال کردی. - Addresses:
آی‌پی‌هایی که مربوط به آن دامنه هستند.
چه زمانی Nslookup واقعا به دردت می‌خورد؟
- وقتی یک سایت باز نمی‌شود، با nslookup امتحان کن، ببین آی‌پی برمی‌گرداند یا نه.
- اگر آی‌پی برگشت اما سایت باز نشد، مشکل از جای دیگری است (مثلاً فیلتر، قطعی شبکه یا …).
- اگر پیام خطا گرفتی یا هیچ آی‌پی نمایش داده نشد، یعنی دامنه به درستی در DNS ثبت نیست یا اختلالی در سرویس DNS داری.
خروجی‌های متداول و معنای‌شان
| پیام خروجی | معنی خیلی ساده |
|---|---|
| Server: 127.0.0.1 | درخواست به DNS محلی (سیستم خودت) ارسال شده |
| Server: 8.8.8.8 | درخواست به سرور گوگل ارسال شده |
| *** Can’t find … | دامنه پیدا نشد یا مشکل DNS مهم داری |
| No response from server | مشکلی در ارتباط با DNS یا اینترنت وجود دارد |
مثال عملی:
سایت نمی‌آید → دستور nslookup اجرا کن → اگر آی‌پی دیدی:
مشکل از DNS نیست، شاید مسدودسازی یا مشکل سرور سایت است.
اگر آی‌پی برنگشت و خطا دیدی:
با تغییر DNS سیستم (مثلاً به 8.8.8.8 یا 1.1.1.1) امتحان کن.
سوالات پرکاربرد (FAQ)
۱. چرا باید گاهی DNS سیستم را عوض کنیم؟
گاهی DNS پیش‌فرض ISP کند است یا محدودیت دارد؛ تغییر به DNS گوگل یا کلودفلر معمولاً مشکل را رفع می‌کند.
۲. اگر هیچ آی‌پی برنگشت یعنی چی؟
یعنی یا اینترنت مشکل دارد، یا آدرس را اشتباه نوشتی، یا DNS قطع است.
۳. Nslookup با Ping چه فرقی دارد؟
Ping برای تست اتصال و سرعت، nslookup برای پیدا کردن آی‌پی (نام به عدد). اول nslookup، بعد ping.
جدول اصطلاحات مهم Nslookup
| اصطلاح | توضیح کاربردی |
|---|---|
| Server | آدرس DNS که ازش پرسیده |
| Non-authoritative | پاسخ معتبر ولی غیرمستقیم |
| Address / Addresses | آی‌پی/آی‌پی‌های دامنه مورد نظر |
| Can’t find | دامنه پیدا نشد |
| No response | پاسخی نیامده |
جمع‌بندی
nslookup یکی از سریع‌ترین راه‌ها برای کشف عیب‌های DNS و مشکل باز نشدن سایت است. کافی است یک بار امتحان کنی تا دستت بیاید در هر زمانی چطور علت اصلی مشکلات سایت را پیدا کنی.
