دستور Tracert چیست و چه اطلاعاتی می‌دهد؟
مقدمه: Tracert، نقشه‌خوان سفر داده در اینترنت!
تا حالا کنجکاو شدی بدونی یک بسته اینترنتی وقتی به سایتی مثل Google سر می‌زنی، از چه مسیرهایی در دنیا و شبکه عبور می‌کند تا به مقصد برسد؟
دستور Tracert (یا در لینوکس و مک: traceroute) مثل یک ردیاب، قدم به قدم مسیر حرکت داده را از کامپیوتر تو تا مقصد مشخص می‌کند و همه “ایستگاه‌ها” را نمایش می‌دهد.
دستور Tracert چیست؟
- Tracert ترکیب دو واژه “Trace” (ردیابی) و “Route” (مسیر) است.
- با استفاده از آن می‌فهمی داده‌های تو از چه مودم‌ها و روترهایی (در شبکه داخلی و اینترنت جهانی) عبور می‌کند.
- با این ابزار می‌توانی بفهمی مشکل تأخیر یا قطع ارتباط دقیقاً در کدام قسمت مسیر رخ می‌دهد.
تفاوت با Ping چیست؟
- Ping فقط بهت می‌گوید مقصد جواب می‌دهد یا نه و تاخیر (latency) چقدر است.
- Tracert/Traceroute کل مسیر را قدم به قدم نمایش می‌دهد (یعنی سر راه بین تو و مقصد، چه دستگاه‌هایی حضور دارند).
نحوه اجرا دستور Tracert/Traceroute
در ویندوز:
tracert google.comدر لینوکس و مک:
traceroute google.comخروجی Tracert به زبان ساده:
یک خروجی معمولی این شکلی است (مثال):
tracert google.com
Tracing route to google.com [216.58.214.206] over a maximum of 30 hops:
1 <1 ms <1 ms <1 ms 192.168.1.1
2 15 ms 11 ms 13 ms 10.68.192.1
3 35 ms 33 ms 34 ms 172.17.21.49
4 36 ms 32 ms 33 ms 217.219.61.1
5 40 ms 42 ms 41 ms 209.85.241.51
6 45 ms 47 ms 46 ms google.com [216.58.214.206]
Trace complete.معنی خروجی به صورت ردیف به ردیف
| ستون‌ها | توضیح |
|---|---|
| شماره (1-2-3…) | هر ایستگاهِ بین راه (Hop) |
| ms | مدت زمان رفت‌وبرگشت تا آن نقطه |
| آدرس IP | روتر/دستگاهی که بسته از آن عبور کرده |
- ردیف 1: معمولاً مودم یا روتر خانگی توست (مثلاً 192.168.1.1).
- ردیف 2 و بعدی‌ها: دستگاه‌های بین راه (شرکت ISP، روترهای بین‌المللی…) تا سرور مقصد.
- هر “hop” “گام” یا “ایستگاه” در مسیر بسته به مقصد است.
نشانه‌های مشکلات متداول در خروجی
- اگر در یک مرحله نوشته شود
Request timed outیا* * *: - آن روتر اجازه ارسال پاسخ نداده (عادی است) یا مشکل سخت‌افزاری/قطعی دارید.
- هرچه عدد ms بالاتر بره (مثلاً ۱۰۰۰ms یا بیشتر)، مشکل در همان نقطه است (تأخیر زیاد).
- بیشتر از ۱۸ تا ۲۵ “hop”؛ احتمالاً مشکل در مسیریابی یا دور بودن سرور مقصد.
مثال واقعی و ساده:
فرض کن تا گوگل فقط ۶ ایستگاه وجود دارد. اگر در ایستگاه ۴ زمان تأخیر ناگهان بالا برود (300 ms)، یعنی احتمالاً از همون نقطه به بعد مشکل شروع شده:
این می‌تواند نقص شبکه داخلی ISP یا شلوغی اینترنت جهانی باشد.
نکات طلایی استفاده از Tracert
- اگر سایت خاصی باز نمی‌شود اما بقیه سایت‌ها OK است، با tracert دقیقاً مشخص کن کجا گیر کرده‌ای!
- Hop 1 همیشه مودم یا روتر توست. اگر همین اول timeout گرفتی، مشکل شبکه داخلی است.
- بعضی از مسیرها، به دلایل امنیتی پاسخ نمی‌دهند (نترس، عادی است).
- می‌توانی با این ابزار محل قطعی را به پشتیبانی ISP گزارش دهی تا سریع‌تر رفع کنند.
جدول اصطلاحات کلیدی
| اصطلاح | معنی ساده |
|---|---|
| Hop | هر روتر یا ایستگاه سر راه داده تا مقصد |
| ms | زمان رفت‌وبرگشت تا هر دستگاه |
| Request timed out / * | یعنی از آن نقطه پاسخی دریافت نشده |
| آدرس IP | نشانی یکتای هر دستگاه در مسیر شبکه |
جمع‌بندی عملی
دستور Tracert مثل GPS مسیر ارتباطی تو با اینترنت است!
نه‌تنها متوجه سالم یا خراب بودن اینترنت می‌شوی، بلکه می‌دانی مشکل دقیقاً کجاست.
هر کسی که کمی با کار شبکه سروکار دارد، حتماً باید این ابزار را امتحان کند.
سوالات پرکاربرد (FAQ)
۱. اگر در بعضی Hopها ستاره (* یا timed out) دیدم، اشکال از منه؟**
نه، خیلی روترها به دلایل امنیتی پاسخ نمی‌فرستند؛ تا وقتی ارتباط برقرار است نگران نباش.
۲. tracert حداکثر تا چند ایستگاه نشان می‌دهد؟
تا ۳۰ مرحله (Hop) را نمایش می‌دهد.
۳. می‌توانم از این ابزار بفهمم فیلترینگ هست یا نه؟
اگر فقط در یک سایت خاص مشکل داری و در مسیر آن سایت، قطع ارتباط داری و بقیه سایت‌ها بازند، شاید نشانه وجود فیلترینگ یا مسدودسازی باشد.
۴. در لینوکس تفاوتی دارد؟
خیر؛ فقط تایپ کن traceroute به جای tracert.
